Beşinci seçim derken altıncı seçime koşarken maliyeti ne oldu ve son üç buçuk yıl içindeki beş seçim maliyetini kaç paraya mal olduğunu Ynet haber sitesi hesaplayıp sundu.
Tam 15 milyar Şekel. Sıfırlar ile yazarsam hata yaparım diye korktum.
Kaba bir hesap ile 4.25 milyar dolar ediyor.
Bu kadar para ile neler yapılabilirdi bir hesap yapalım isterseniz.
En başta yaşlı emeklilerin maaşının çok zengin bir ülke diye böbürlendiğimiz İsrail’de sadece 1800 ile 2100 Şekel arası olduğunu ve bunun da sadece 514 Dolar ile 600 Dolar arası olduğunu ve asgari geçim standardının 5800 Şekel olduğunu yazarsak 1600 Dolar olmayan ailelerin fakirlik sınırında olduğunu devlet de kabul ediyor. Ve bu gelir ile sadece yemek yiyebilirler. Kira, elektrik, gaz, su, belediye hizmetleri ödeyemezler.
Ne yazık ki zengin olduğu sanılan İsrail’de fakirlik sınırının altında yaşayan insanların oranı yüzde 21’dir. Ve İsrail toplumunun önemli bir kısmı başını sokabileceği bir yuvadan yoksundurlar.
İşte 4.25 milyar dolar ile neler yapılabilirdi basit bir örnek vermek isterim.
İsrail genelinde devlet hazinesine ait araziler mevcuttur ve bu toplam arazilerin yüzde 97’sini teşkil eder. Yani devlet arazilerin sahibidir. Ve inşaat izinleri devletin istediği planlama ve fiyatlandırma sistemi ile tespit edilmekte ve bundan sonra da imara açılmaktadır. Başka bir deyiş ile devletin en büyük gelirlerinden biri de imara açtığı ve inşaat şirketlerine 50 yıllığına kiraladıkları bu arazilerden elde edilmektedir. Dikkat, arsa satılmıyor 50 yıllığına kiraya veriliyor. Binayı inşa eden de daireyi satın alan da kiralık arazide ev aldığını biliyor ve 50 sene sonra devlet “Oğlum Almanya’dan geliyor, alın binanızı gidin” deme riski ile yaşamaktadır. Şimdiye kadar kimseye bu denmedi ama hukuki açıdan istediği zaman demek hakkına sahiptir. En ucuzundan 50 sene daha kiralamak isterseniz “Şu kadar daha ödeyeceksin” diyebilir. Onu da demediler henüz. Ama ilk 50 sene için tahsil edilen meblağ o denli yüksek ki daire fiyatları bölgesine göre 350 bin Dolar ile 3 milyon Dolar’a kadar çıkarak değişmektedir. 15 milyon Dolarlık evler olduğunu da görebilirsiniz emlakçı ilanlarında.
80 m2’lik bir dairenin inşaat maliyetinin Usd 1150/m2’si olduğunu ZAP web sitesi inşaat maliyetleri lisesinden öğrenebilirsiniz. Bu az bir meblağ olmayıp Türk veya Çinli şirketler bunu 500 dolar civarında yapmaya hazırdırlar: Tabii kendi işçileri ile yaparlarsa. Kaldı ki İsrail’deki inşaatların çoğunu Çinli işçiler yapıyor.
İsrail fiyatlarına göre hesap edersek bile. 80 m2 daire inşaat maliyeti 100 bin dolar gibi bir meblağdır. Arsa payı ve alt yapı payı olarak 100 bin dolar daha ekleseniz bile, ki buna devlet karar veriyor. 200 bin doları geçmeyecektir. Ki bunu 15 milyar Şekel’e bölerseniz tam tamına 21.250 adet 80 m2’lik daireler demektir. Bu da ortalama 80-90 bin kişinin evi demektir. İki kişilik bir yaşlı çift için 50 m2’de yetebilecek dersek daha fazla daire anlamına gelecektir.
Devlet İsrail’de geliri olmayan yaşlı insanlara ayda 1400-1600 shekel arası maddi kira yardımı yapmaktadır ama bu para ile en ücra şehirlerde bile kiralık ev bulunamaz. Buna da şükür demek lazım tabii ki ama toplumun yüzde 21’i fakirlik sınırının (bu da 2 milyon 100 bın kişi demektir. En azından 400 bin aile demektir) altında yaşarken ve bu oran da devlet istatistiklerinde belirlenmiş ise devletin sadece kimse kusura bakmasın bizim salaklığımız nedeni ile üç buçuk senede bu kadar parayı çöpe atmamıza ne kadar hakkımız var durum düşünelim.
Bu ülke çok büyük zorluklar ve kayıplar verildikten sonra kuruldu. Tam 25 bin evladı savaşlarda düştü ve ülkeyi kurdular. Bu kayıplar dünya devletlerinin en büyük belası olan terör ile mücadelede verilmeye devam ediliyor. Her geçen gün 1-2 asker veya vatandaşın terör belası nedeni ile hayatlarını kaybettikleri haberlerini içimiz kan ağlayarak okuyoruz.
Terör haberlerini yapmaya ve kara haber vermeye elim bile gitmiyor.
Bu ülkede nesilleri tükenmiş yaklaşık 3 bin kadar soykırım kurtulanı kaldı. Onların da durumu farklı değil ve onlar da açlık sınırının altında yaşamaktadırlar. Garip, yıkık binalarda yaşamak zorunda kalıyorlar ve içler acısı görüntüler sergilemektedirler.
Peki bunları neden yazıyorum. 3 gün sonra İsrail genel seçimleri olacak. Evet beşinci seçimler. Lütfen gidip oyunuzu kullanın ve kafanıza en uygun olanı seçin. Seçin ki onlar da bizim haklarımızı savunsunlar, yapmaları gerektiğini yapsınlar. Sonra da siz seçmediğiniz için görev yapamıyoruz diye de bahane uyduramasınlar.
Bizden biri Alberto Cittone sosyal sigorta sitemindeki bir çarpıklığı çok güzel bir şekilde dile getirdi ve yıllarca sosyal sigorta primi ödeyen serbest meslek sahiplerinin işlerinin kötüye gitmesi halinde herhangi bir güvenceden mahrum kaldıklarını ve ödemiş oldukları sigorta primlerinin de adeta yandığını izah etti. Politika televizyonunda. Alberto Çittone seçim sonrası dönemde bu konunun takipçisi olacağını ve serbest meslek sahiplerinin sosyal sigorta haklarını savunacağını belirtti. Biz de onun yanında ve konunun takipçisi olacağız.
Oy verin ki, sizin yüzünüzden altıncı seçim olacak diyemesinler.
15 milyar şekel ile neler yapılabilir daha çok örnek verebilirim devam edeceğim kısmet olursa.
Yahu açık söyleyin bir o kadar salak mıyız da paraları çöpe atıyoruz?
RAFAEL SADİ
